لطفا جهت دریافت مشاوره با ما تماس بگیرید.

در این مقاله قصد داریم به موضوع محاسبه bmi بر اساس سن بپردازیم .

bmi یا شاخص توده بدنی روشی است که با استفاده از محاسبات ریاضی وزن مطلوب فرد محاسبه می شود . این روش در سطح بین المللی پذیرفته شده است .

برای محاسبه این روش قد و وزن فرد گرفته می شود و سپس متناسب با سن و جنسیت فرد می توان نتایج مختلف از آن گرفت . با ما همراه باشید تا بیشتر با محاسبه bmi بر اساس سن آشنا شویم .

BMI چیست ؟

وزن ایده آل چیست  ؟

چگونه وزن ایده آل را محاسبه کنیم ؟

آیا وزن ایده آل برای خانم ها و آقایان فرق دارد ؟

آیا BMI برای خانم ها و آقایان یکسان است ؟

BMI بر اساس سن به چه صورت است ؟

احتمال دارد BMI  بر اساس سن اشتباه باشد؟

چرا باید BMI  مناسبی داشته باشیم ؟

آیا برای محاسبه BMI  بر اساس سن محدودیت هایی وجود دارد ؟

BMI

BMI  به عنوان یک شاخص بین المللی تایید شده است که به وسیله آدولف کوتله در سال 1830 ابداع شد آدولف برای رسیدن به این فرمول از سال 1830 تا 1850 زمان گذاشت و شاید برای بسیاری از افراد در نگاه اول این فرمول بسیار ساده باشد

اما این فرمول بسیار دقیق و علمی است به این صورت که حتی در بعضی از موارد برای اضافه و یا کمبود وزن استفاده می شود . این فرمول جذاب بر این اساس است که وزن فرد به صورت کیلوگرم به توان دو تقسیم بر قدش برحسب متر می باشد .

بیشتر متخصصان معتقدند این فرمول بیشتر برای افرادی که بین رده سنی  18 تا 65 سال هستند راهنمای مناسبی است و در نقطه مقابل برای افراد زیر 18 سال به خصوص کودکان و افرادی که توده ی عضلانی و در صد چربی بالا دارند به هیچ عنوان مناسب نیست و نتایج مطلوب نمی دهد .

بی ام آی ، شاخص توده بدنی و شاخص کوتله نام های دیگری است که برای این سنجش آماری استفاده می شود و در آن قد و وزن فرد باید دیگر مقایسه می شود . با استفاده از این بی ام آی قصد داریم که سلامت وزنی فرد را از طریق قد آن محاسبه کنیم .

همانطور که گفتیم شاخص حجم بدن که همان BMI  است داری یک فرمول مشخص است

و یک مرجع نسبتا دقیق برای میزان حجمی بدن است و در سراسر دنیا به عنوان دقیق ترین معیار چاقی شناخته شده و معتبر است

حال فرد می تواند از طریق این مقیاس علمی متوجه شود که وزن خود در  چه حالتی است آیا دارای کمبود وزن است و یا اضافه وزن دارد و  یا اینکه در حالت متعادلی قرار دارد و بعد از آن با توجه به شرایطی که دارد اقدامات لازم را انجام دهد .

حال اگر می خواهید از طریق این شاخص شناختی از وزن خود داشته باشید می توانید از فرمول دستی آن استفاده کنید که با توجه به دستی بودن باز هم مقیاس دقیقی دارد .

در این محاسبه شما نیاز نیست درگیر متغیرهای پیچیده شوید و تنها با استفاده از دو متغیر قد و وزن می توانید به جوابی دقیق برسید

البته باید بدانید که در این مورد باید سن و جنسیت فرد  را در نظر بگیرید زیرا این موارد بسیار مهم است لازم به ذکر است برای فردی که در منزل است و می خواهد عددی را به صورت حدودی به دست بیاورد می تواند از این موارد چشم پوشی کند . حال برای حل این فرمول ساده قد و وزن را محاسبه می کنید  :

1) قد را بر حسب متر محاسبه کرده و به توان دو میرسانید .

2) وزن را بر حسب کیلوگرم بدست می آورید .

3) پاسخ قسمت اول را تقسیم بر وزن کرده تا حجم توده بدست آید .

مثال

به عنوان مثال اگر قد شما 180 سانتی متر است و وزنی حدود 70 کیلوگرم دارید با استفاده از فرمول بالا به شاخص حجم بدنی 21.6 میرسید . برای اینکه فرد بتواند تحلیل دقیقی برسد مشخصات زیر را باید در نظر داشته باشد :

اگر عدد بدست آمده از فرمول بالا کمتر از 18.5 باشد نشان می دهد که فرد دچار کمبود وزن است .

اگر عدد بدست آمده از فرمول بالا بین 18.5 تا 24.9 باشد نشان می دهد که فرد وزن ایده آل دارد و از شرایط بدنی سالمی برخوردار است .

اگر عدد بدست آمده از فرمول بالا بین 25 تا 29.9 باشد  نشان می دهد که فرد دچار اضافه وزن است و باید سریعتر به فکر کم کردن وزن خود باشد .

اگر عدد بدست آمده از فرمول بالا برابر 30 و یا بیشتر از 30 نشان می دهد که فرد دچار چاقی است و سلامتی آن در خطر است و باید خیلی سریع با روش های اصولی و مطمئن وزن اضافه خود را کم کند  . این چاقی به عنوان چاقی کلاس یک شناخته شده است .

اگر عدد بدست آمده از فرمول  عددی بین 35 تا 40 است در چاقی کلاس دو قرار دارد .

اگر عدد بدست آمده از فرمول  عدد بیش از 40 است در چاقی کلاس سه قرار دارد .

هر فردی در طول زندگی خود بارها به این فکر کرده است که وزن ایده آل برای او چیست و چگونه می تواند به وزن ایده آل خود برسد . وزن ایده آل یک عدد است که این عدد برای افراد حائز اهمیت است حال این عدد به عوامل گوناگونی همچون قد و همچنین جنسیت و میزان چربی و عضلات و اندازه چارچوب بدن بستگی دارد .

حال شاخص توده بدنی BMI از برجسته ترین و شناخته ترین روش ها است که با مشخص بودن وزن و قد فرد محاسبه می شود .

اگر پاسخ این فرمول نتیجه ای بین 18.5 تا 24.9 باشد نشان دهنده ای این است که شما دارای وزن ایده آل هستید و اگر نتیجه ان بیش از 18.5 باشد نشان می دهد که شما با کمبود وزن روبرو هستید

همچنین اگر عددی بین 25 تا 29.9  باشد نشان دهنده آن است که شما اضافه وزن دارید و در آخر اگر این عدد بین 30 تا 35 باشد نشان می دهد که اضافه وزن زیاد دارید و در دسته افراد چاق هستید .

البته باید بدانید که این شاخص برای تمامی افراد دقیق و معتبر نیست زیرا این شاخص به عواملی زیادی بستگی دارد  به عنوان مثال اندازه چارچوب بدن و ترکیب عضلات از نکات مهمی است که باید در نظر گرفته شود ولی در این شاخص در نظر گرفته نمی شود .

BMI به عنوان یک راهنمای بسیار خوب برای افراد است که در زیر به نمودار راهنمای وزن ایده آل برای یک فرد معمولی اشاره کرده ایم :

قد	طبیعی و سالم (BMI : 18.5-24.9)	دارای اضافه وزن (BMI : 25-29.9)	چاق (BMI: 30-35 و بیشتر)
147	41 تا 53 کیلوگرم	53 تا 64 کیلوگرم	65 تا 76 کیلوگرم
150	42 تا 56 کیلوگرم	57 تا 66 کیلوگرم	67 تا 78 کیلوگرم
152.5	44 تا 57 کیلوگرم	58 تا 69 کیلوگرم	70 تا 81 کیلوگرم
155	45 تا 59 کیلوگرم	60 تا 71 کیلوگرم	72 تا 84 کیلوگرم
157.5	47 تا 61 کیلوگرم	61 تا 74 کیلوگرم	75 تا 86 کیلوگرم
160	48 تا 63 کیلوگرم	63 تا 76 کیلوگرم	77 تا 90 کیلوگرم
162.5	50 تا 65 کیلوگرم	66 تا 78 کیلوگرم	79 تا 104 کیلوگرم
165	51 تا 67 کیلوگرم	68 تا 81 کیلوگرم	82 تا 107 کیلوگرم
167.5	53 تا 70 کیلوگرم	71 تا 84 کیلوگرم	85 تا 110 کیلوگرم
170	54 تا 71 کیلوگرم	72 تا 86 کیلوگرم	87 تا 113 کیلوگرم
172.5	56 تا 74 کیلوگرم	75 تا 89 کیلوگرم	90 تا 117 کیلوگرم
175	58 تا 76 کیلوگرم	76 تا 91 کیلوگرم	92 تا 120 کیلوگرم
178	59 تا 78 کیلوگرم	79 تا 94 کیلوگرم	95 تا 123 کیلوگرم
180	61 تا 80 کیلوگرم	81 تا 97 کیلوگرم	98 تا 114 کیلوگرم
183	63 تا 83 کیلوگرم	84 تا 100 کیلوگرم	101 تا 117 کیلوگرم
185.5	65 تا 85 کیلوگرم	86 تا 102 کیلوگرم	103 تا 120 کیلوگرم
188	67 تا 87 کیلوگرم	88 تا 105 کیلوگرم	106 تا 123 کیلوگرم
190	68 تا 90 کیلوگرم	91 تا 108 کیلوگرم	92 تا 126 کیلوگرم

این شاخص با توجه مواردی که ذکر شد دارای یک سری معایبی است .

به عنوان مثال در این شاخص مواردی که به عنوان متغیرهای تاثیر گذاری که بر روی وزن سالم اثر میگذارند در نظر گرفته نمی شود .

مثلا فردی که سالمند است به طور طبیعی چربی بیشتری در بدن خود به نسبت یک فرد جوان دارد یا معمولا توده های چربی در خانم ها بسیار بیشتر از آقایان است

همچنین ورزشکاران با توجه به تمرینات سنگین ورزشی که انجام می دهند در مقایسه با افراد معمولی عضلات متراکم تری دارند که همین امر باعث میشود که وزن آنها بیشتر از حدی که هستند دیده شود . اینها تنها گوشه ای از موارد رایج در بین افراد است که بی ام آی در آنها نتیجه را به درستی نشان نمی دهد .

نحوه محاسبه وزن ایده آل

روش های دیگری به غیر از روش بی ام آی وجود دارد که در این قسمت به آنها اشاره کرده ایم :

نسبت دور کمر به ران :

این روش را به اختصار WHR  می گویند . این روش عددی را نشان می دهد که در آن میزان چربی بدن که در قسمت پایین تنه وجود دارد را نشان می دهد این چربی ها معمولا در قسمت کمر ، باسن و ران است . شما می توانید به راحتی این روش را در منزل اندازه گیری کنید برای این کار باید اقدامات زیر را انجام دهید :

در این روش نوع ایستادن بسیار مهم است که باید فرد به طور طبیعی بایستد و کاملا معمولی نفس بکشد . بعد نفس خود را به راحتی بیرون دهد و سپس با استفاده از یک متر کاملا استاندارد اندازه دور کمر خود را بگیرد

دقت داشته باشید زمانی را انتخاب کنید که هیچ استرسی و یا عجله ای نداشته باشید و همچنین دقت داشته باشید که دور کمر دقیق بالای ناف است

زیرا بیشتر افراد به اشتباه پایین ناف را اندازه گیری می کنند حال اندازه ای که به دست آورده اید را به عنوان اندازه دور کمر برای خود یادداشت کنید .

در مرحله دوم باید با همان متر استاندارد دور ران خود را اندازه گیری کنید . برای اینکه دقیق ترین محاسبه را داشته باشید سعی کنید برای اندازه گیری این قسمت بزرگترین قسمت ران را اندازه بگیرید .

در آخر باید اندازه کمر را بر اندازه دور ران که اندازه گیری کرده اید تقسیم کنید و پاسخ آن به شما WHR  میدهد .

این شاخص با توجه به شرایط بدنی هر فرد متنوع است به عنوان مثال برای خانم ها با توجه به شرایط بدنی که دارند عدد باید بین 0.85 یا کمتر باشد تا بتوان گفت فرد دارای وزنی سالم و ایده آل است

و همین عدد برای آقایان باید 0.9 و یا کمتر باشد تا بتوان علاوه بر ایده آل بودن کفت فرد سالم است حال اگر این عدد بالای یک باشد فرد باید مواردی از جمله خطر بروز بیماری های قلبی و مشکلاتی که مرتبط با زنان و آقایان است را بررسی کنند زیرا این افراد معمولا دارای مشکلاتی هستند که عدد محاسبه شده بالای یک است .

خطر سلامت	WHR در زنان	WHR در مردان
کم	0.80 یا کمتر	0.95 یا کمتر
متوسط	0.81 تا 0.85	0.96 تا 1.0
زیاد	0.86 یا بیشتر	1.0 یا بیشتر

این روش نیز مانند روش BMI معایبی دارد زیرا اینکه فرد بتواند به صورت دقیق اندازه دور کمر و ران خود را محاسبه کند کار نسبتا آسانی برای فرد نمی باشد حال اگر این اندازه گیری ها توسط یک فرد خبره و یا پزشک انجام شود احتمال دقیق بودن آن بیشتر است .

ترکیبات بدنی در هر فرد بسیار متفاوت است و نمی توان برای هر فرد یک نسخه را پیچید.

مثلا برای یک ورزشکار که با ورزش های سنگین ران های خود را عضله ای کرده است قطعا عدد بدست آمده برای فرد مبهم است .

یا اینکه این عدد برای افرادی که قدی کمتر از 152 سانتی متر دارند و همچنین آن دسته از افرادی که BMI  بیش از 35 دارند به هیچ عنوان جواب دقیق و درستی نمی دهد . همچنین بهتر است این روش را برای کودکان استفاده نکنید زیرا این روش برای کودکان جواب درستی نمی دهد .

نسبت دور کمر به قد

روش دیگری که می توانید از طریق آن محاسبات لازم را برای رسیدن به وزن ایده آل انجام دهید نسبت دور کمر به قد است . در این روش می توانید با استفاده از اندازه گیری چربی جمع شده در قسمت میانی در بدن شاخص سلامت خود را اندازه گیری کنند

WHtR نام دیگر شاخص نسبت دور کمر به قد است و بیشتر اوقات برای اینکه ارزیابی دقیقی از خطر مشکلات قلبی و عروقی و مرگ و میر های ناشی از آن را نشان می دهد . حال برای اینکه این شاخص را اندازه گیری کنید به صورت زیر عمل کنید :

در حالت کاملا عادی و در شرایط بدون استرس بایستید و به راحتی و کاملا معمولی نفس بکشید و در حالت بازدم دور کمر خود را اندازه بگیرید .

کنار دیوار بایستید ، سر خود را در راستای بدن قرار دهید واز یک نفر دیگر بخواهید قد شما را به صورت دقیق اندازه بگیرد .

حال دور کمر را تقسیم بر قد خود کنید .

معمولا افرادی که دور کمرشان کمتر از نصف قدشان است دارای وزنی معقول هستند و به بیان دیگر وزن آنها در محدوده وزن سالم است .

در زیر به نتایج این شاخص اشاره کرده ایم :

میزان WHtR	دچار کمبود وزن	وزن سالم	اضافه وزن	چاق
زنان	کمتر از 42 درصد	بین 42 تا 48 درصد	بین 49 تا 57 درصد	بیشتر از 58 درصد
مردان	کمتر از 43 درصد	بین 43 تا 52 درصد	بین 53 تا 62 درصد	بیشتر از 63 درصد

 درصد چربی

بهتر است بدانید اگر می خواهید میزان چربی بدن خود را بدانید نباید خود را به وزن محدود کنید زیرا تنها فاکتور برای میزان چربی در بدن نیست . بدن هر فرد با توجه به نوع زندگی و سبک زندگی که دارد مانند نوع تغذیه و رژیم غذای که دارد دارای ترکیبات مختلفی است .

یک باور اشتباهی که اکثر افراد دارند این است که وزن چربی را با عضله ای که دارند اشتباه میگیرند مثلا آن ورزشکاری که با ورزش های سنگین بدن خود را عضلانی کرده است  به راحتی می تواند یک BMI  دقیق داشته باشد زیرا عضلات روی بالا رفتن وزن فرد بسیار تاثیر می گذارد . به همین دلیل کارشناسان معتقدند که اندازه گیری چربی بدن بسیار موثر تر است .

حال می توانید برای این که درصد چربی در بدن خود را  بدست آورید بهتر است از یک فرد خبره مانند پزشک و یا یک مربی ورزشی که در کار خود حرفه ای است کمک بگیرید و اندازه های شما را بگیرد .

اندازه های مورد نیاز که در این مورد استفاده می شود عبارتند از :

وزن، قد ، دور کمر ، اندازه دور مچ ، دور ران و دور بازو . همچنین یک ابزار دقیق و خاصی برای اندازه گیری درصد چربی در بدن نیز وجود دارد به نام کالیپر که در بیشتر باشگاه های معتبر و پزشکان تغذیه استفاده می شود و فرد می تواند با استفاده از آن درصد چربی بدن خود را مشاهده کند .

یکی از روش های دیگر برای اینکه درصد چربی بدن را محاسبه کنید روش غوطه ور شده بدن در آب است که البته این روش به دلیل گران بودن کارآمد نیست و تنها آزمایشگاه های خاص می توانند از پس این روش بر آیند

حال زمانی که شما متوجه شدید که درصد چربی بدن شما به چه صورت است می توانید با استفاده از آن میزان چربی سالم خود را بررسی کنید . به یاد داشته باشید که این روش روشی نیست که شما بتوانید آن را در منزل محاسبه کنید .

در زیر نمودار کلی برای فرد سالم با تفکیک جنسیتی را نشان داده ایم و دلیل تفکیک جنسیتی این است که سیستم بدنی زن با مرد کاملا متفاوت است و بدن خانم ها ظریف تر از بدن آقایان می باشد

این نمودار به صورت زیر است :

60 تا 69 درصد	50 تا 59 درصد	40 تا 49 درصد	30 تا 39 درصد	20 تا 29 درصد	سن
22 تا 33 درصد	22 تا 21 درصد	19 تا 28 درصد	17 تا 25 درصد	16 تا 24 درصد	زن
17 تا 25 درصد	16 تا 24 درصد	14 تا 23 درصد	12 تا 21 درصد	7 تا 17 درصد	مرد

وزن ایده آل برای خانم ها و آقایان

می دانید که اندام خانمها و آقایان با یکدیگر کاملا متفاوت است به همین دلیل این طبیعی است که وزن ایده آل برای مردان و زنان کاملا متفاوت باش زیرا چربی که در بدن خانم ها است به دلیل سیستم بدنی که دارند با سیستم بدنی آقایان کاملا متفاوت است .

هیچ کدام از این ها نمی توانند بگویند که با استفاده از یک دارو و یا یک ورزش خاص می توانند کنترل خوبی روی وزن خود داشته باشند . اما آنها می توانند با استفاده از رعایت یک سری از موارد زندگی سالمی داشته باشند و به وزن ایده آل خود برسند .

از تمام تخصص خود استفاده می‌کنیم

 احتمال خطا در محاسبه BMI بر اساس سن

یکی از مسائلی که در مورد محاسبه BMI  وجود دارد این است که احتمال دارد پاسخی که بدست می آورید درست نباشد زیرا در این فرمول  شرایط فرد بررسی نمی شود.

مثلا ممکن است یک فرد با توجه به این فرمول در دسته افراد با کمبود وزن قرار بگیرد در حالی که کاملا واضح است که فرد دارای اضافه وزن است .

این مشکلات زمانی دیده می شود که تمامی پارامترها به درستی رعایت نشده باشد . همچنین ممکن است فرد مورد نظر تمامی اصول تغذیه و رژیم خود را به خوبی رعایت کند  و روزانه ورزش کند

اما باز هم بی ام آی بالایی داشته باشد که بیشتر دلیل آن حجم عضلانی است و توده چربی در این افراد بسیار کم است و نیازی نیست که این افراد ذهن خود را درگیر بیماری ها عروقی و قلبی کنند .

برای اینکه بی ام آی ابزار دقیق و درستی برای تشخیص وزن شما باشد سعی کنید به چند فاکتور اصلی پاسخی منطقی و درست بدهید و این فاکتور ها عبارتند از قد ، جنسیت ، اندازه چارچوب بدن ، میزان چربی و عضلات است . حال می توانید ادعا کنید که می توانید با این ابزار وزن ایده آل خود را به درستی محاسبه کنید .